Robotik cerrahi, ya da diğer adı ile robot yardımlı cerrahi, özellikle komplike ameliyatların daha hassas, esnek ve kontrollü bir şekilde yapmalarına olanak sağlayan tekniktir. Ürolojide birkaç istisna dışında laparoskopik yöntemle birlikte uygulanır.
Robotik cerrahi de laparoskopik cerrahide olduğu gibi cilde yapılan 5-10mm’lik kesilerden gerçekleştirilirken temel farkı laparoskopik aletlerin doğrudan cerrahın elleri ile değil, cerrahın konsoluna oturarak yönlendirdiği robotun kolları ile kontrol edilmesidir.
Robotik Cerrahinin Avantajları Nelerdir?
Robotik cerrahinin avantajlarını açık cerrahi ve laparoskopik cerrahiye olan avantajları olarak ayırmak daha doğru olacaktır.
Açık cerrahi ile kıyaslandığında robotik cerrahi, öncelikle yapılan cilt kesisinin daha küçük olması sayesinde kozmetik faydaların yanında daha kısa ve ağrısız bir iyileşme sürecine imkan tanımaktadır.
Ayrıca, kullanılan ince kameralar sayesinde özellikle prostat ve mesane gibi anatomik olarak ulaşılması zor olan organlarda ciddi görüş avantajları sağlamaktadır. Ameliyat esnasında karın boşluklarına yüksek basınçlı hava verilmesi ufak damarlardan olan kanamaları azalttığı için hastaların kan kaybı da daha az olmaktadır.
Robotik cerrahi, laparoskopik cerrahi ile karşılaştırıldığında da avantajlar sağlamaktadır. Kullanılan robot kollarının insan el bileği hareketlerini taklit edebilmesi, laparoskopide yaygın kullanılan düz aletler ile kıyaslandığında daha yüksek manevra kabiliyeti ve daha hassas işlem yapılmasına olanak tanır.
Ayrıca 3 boyutlu ve büyütülmüş görüntü sayesinde derinlik hissinin eşlik ettiği daha net bir görüntü elde edilir.
Tüm bu avantajlar bir araya geldiğinde hastalar daha az ağrı ve kan kaybı ile daha hızlı bir ameliyat sonrası toparlanma süreci geçirir.
Robotik Cerrahinin Riskleri Nelerdir?
Robotik cerrahi özellikle konusunda tecrübeli cerrahlar tarafından gerçekleştirildiğinde açık ve laparoskopik cerrahiye benzer riskler taşır. Bunlardan en sık karşılaşılanı genellikle antibiyotik kullanılması ile düzelen enfeksiyonlardır.
Tüm Hastalar Robotik Cerrahi ile Ameliyat Olabilir Mi?
Maalesef hastalara ait bazı ek problemler robotik cerrahi için uygun olmamanıza neden olabilir. Hekiminiz hastalığınızın tanısı ve evresi, genel sağlık durumunuz ve daha önce geçirmiş olduğunuz operasyonları dikkate alarak sizin için en uygun tedavi seçeneklerini sizinle tartışacaktır.
Robotik Cerrahi Ürolojide Hangi Hastalıkların Tedavisinde Kullanılmaktadır?
Robotik cerrahinin ürolojide sıklıkla kullanıldığı hastalıkları
Prostat kanseri
Radikal prostatektomi ve gerekli durumlarda lenf nodu diseksiyonu: prostat kanserinin cerrahi tedavisinde robot erişiminin olduğu ülkelerde robotik cerrahi artık neredeyse altın standart tedavi haline gelmiştir. Bu ameliyatta prostat bezi bütün olarak çıkartıldıktan sonra mesane ve idrar kanalı yeniden birbirine eklenir.
Hastalığın evresine göre prostat bezi ile ilişkili lenf bezleri de beraberinde çıkartılır. Robotik radikal prostatektomi azalmış ameliyat esnasında kanama, ameliyat sonrası ağrı ve hastanede kalış süresi ile erken dönemde gündelik hayata dönüş avantajlarına ek olarak hastalarda idrar tutma ve sertleşmeye kadar geçen sürenin kısalmasına da imkan tanır.
İyi huylu prostat büyümesi (BPH)
Prostat hacmi çok büyük olan ve eşlik eden mesane divertikülü ya da mesane taşı nedeniyle diğer endoskopik yöntemlerin ilk planda düşünülmediği hastalarda açık cerrahiye alternatif olarak robotik basit prostatektomi uygun hastalarda tercih edilebilen bir yöntemdir.
Böbrek kanseri
Böbrek kanserleri, kanserli dokunun büyüklüğü, yerleşimi ve başka organlara sıçrama durumuna göre böbreğin tamamının ya da sadece kanserli dokunun alındığı bir operasyonla tedavi edilir. Robotik cerrahi özellikle sadece kanserli kısmın alındığı parsiyel nefrektomi operasyonunda bükülebilir eklemli kolları sayesinde ciddi faydalar sağlar.
Böbrek çıkış darlığı (UP Darlığı)
İdrar kanalının böbrek ile birleştiği bölgedeki darlıklar böbreklerin ürettiği idrarın mesaneye geçişine engel olabilir. Sıklıkla doğumsal olarak karşımıza çıkan bu darlıkların bir kısmı zaman içerisinde dengeye ulaştığı için takip edilirken bir kısmında böbrek taşlarına, böbrek enfeksiyonlarına ve böbrek hasarına neden olduğu için cerrahi müdahale ihtiyacı gelişir.
Piyeloplasti ismi verilen ameliyatta dar bölüm çıkartılarak kalan sağlıklı dokular yeniden birleştirilir.
Mesane (idrar torbası) kanseri
Mesane kanseri erken evrede saptanırsa endoskopik olarak tedavi edilir. Ancak mesanenin kas dokusuna ilerlemiş kanser varlığında bütün mesanenin alındığı daha kapsamlı operasyonlara ihtiyaç duyulmaktadır.
Mesane alındıktan sonra idrar yollarının devamlılığı farklı tekniklerle sağlanır. Robotik cerrahi, hem mesanenin alınması hem de sonrasında yeniden mesane yapılması aşamalarında önemli avantajlar sağlar.