Böbrek Kanseri
Böbrekler Ne İşe Yarar?
Böbreklerimizin pek çok görevi var. Ancak en önemlilerini
- Kanı toksik maddelerden arındırmak
- Sıvı miktarını dengelemek
- Vücuttaki minerallerin (kalsiyum, sodyum, potasyum, magnezyum, asit gibi) düzeylerini ayarlamak
- Atıkların dışarı atılmasını (idrar olarak) sağlamak
- Kan basıncını düzenleyen, kan üretimini kontrol eden ve kemik gelişimini sağlayan hormonları salgılamak olarak sırlamak mümkündür.
Böbrek Kitlesi Nedir?
Böbrek Kanseri; Vücudun herhangi bir bölgesinde gelişen anormal büyümelerin hepsine tümör ya da kitle denilmektedir. Bu büyüme böbrekte olursa böbrek kitlesi adını almaktadır. Bu kitlelerin bir bölümü iyi huylu (benign) kitleler iken bir kısmı da kötü huylu (malign-kanserli) kitlelerdir.
Küçük kitleler sıklıkla iyi huylu olurken büyük boyutlu olanlar sıklıkla kötü huylu olmaktadır. Kitleler kimi zaman son derece yavaş büyürken kimi zaman oldukça agresif davranabilmektedirler.
Agresif tümörler genellikle hızlıca oluşur, büyür ve yayılırlar. Böbrek kitlelerinin büyük bölümü (yaklaşık olarak %40’ı) küçük ve böbrekte sınırlı kitlelerdir.
Böbrek Tümörlerinin Sınıflandırılması
Böbrek Hücreli Kanserler: En sık görülen kötü huylu böbrek tümörleridir. Tek bir kitle olabileceği gibi aynı böbrekte birden çok ya da iki taraflı kanserler olarak da saptanabilirler.
Benign Böbrek Tümörleri: Ameliyatla çıkartılan böbrek tümörlerinin %20’si benign tümörlerdir. Çok büyük boyutlara ulaşsalar da kansere dönüşmez vücudun diğer bölümlerine sıçramazlar.
Böbrek Kitlelerinin Sebebi Nedir?
Açıkçası bu sorunun cevabı net değil. Ancak böbrek tümörü riskini arttıran bazı faktörler biliniyor. Bunlar:
- Sigara (sigara içen erkeklerde sigara içen kadınlara oranla risk daha yüksek)
- Obezite ve kötü beslenme alışkanlıkları
- Kendisinde ya da ailesinde hipertansiyon (yüksek tansiyon) hastalığı varlığı
- Böbrek yetmezliği nedeniyle diyalize giriyor olmak
- İşyerinde klorlu kimyasallara maruz kalmak
- Ailesel (kalıtsal) geçiş
Tedavi Sonrası
Böbrek kanserleri zaman içerisinde tekrarlayabilir ya da vücuda yayılmış ancak hücresel düzeyde olduğu için başlangıçta fark edilememiş olabilir. Bu nedenle ameliyat sonrasında doktorunuz ile iletişimde kalmanız ve size verilen takip protokolüne sıkı sıkıya bağlı kalmanız gerekmektedir.
Ameliyat öncesi çekilen filmlerinizin (BT ve MR) rapor ve görüntülerini, yapılan kan tetkiklerini, ameliyat notunuzu ve taburculuk (epikriz) belgenizi ve patoloji raporunuzu içeren bir dosya hazırlamanız ve her doktor ziyaretinizde yanınızda bulundurmanız takiplerinizin daha sağlıklı olmasını sağlayacaktır.
Eğer başlangıçta ya da takip süresince hastalığın vücudun diğer bölgelerine sıçradığı saptanırsa doktorunuz sizin onkoloji hekimi ile görüşmenizi de isteyebilir ve birlikte kemoterapi (kansere karşı ilaç tedavisi) almanızı önerebilirler.
Eğer sigara içiyorsanız lütfen sigarayı tamamen bırakın. Alkol tüketimini sınırlandırın. Sağlıklı beslenmeye, düzenli egzersiz yapmaya ve ideal kilonuzu korumaya gayret gösterin. Bu konularda profesyonel destek istemekten çekinmeyin.
Böbrek Kitlelerinin Semptomları Nelerdir?
Erken dönemde çoğu böbrek kitlesi semptom vermez. Ama eğer semptom varsa, bu çoğunlukla
- İdrarda kan (hematüri)
- Böğür (kaburgalar ve leğen kemiği arasındaki bölge) ağrısı
- Tek tarafta bel ve sırt ağrısı (ağrı bir darbe sonucu değildir ve çoğu zaman basit ağrı kesiciler ile geçmez)
- İştahsızlık
- Diyet yapmaksızın kilo kaybı
- Geçmeyen ve belirgin bir enfeksiyon olmaksızın gelişen ateş
- Kansızlık (anemi) şeklinde ortaya çıkar.
Böbrek Kitlelerinin Tanısı Nasıl Konulur?
Böbrek kitlelerinin yarısından fazlası tarama esnasında ya da başka bir nedenle yapılan testler esnasında şans eseri saptanmaktadır.
Böbrek kitlelerinin tanısı için kullanılan bir rutin laboratuvar testi bulunmuyor. Eğer hekiminiz bir kitleden şüphelenirse kesin tanı için detaylı bir öykü ve fizik muayene sonrasında temel kan testleri (özellikle böbrek fonksiyonlarını görmek için) ve tam kan sayımı, idrar analizi (enfeksiyon ve kan hücresi varlığı için), böbreklere yönelik ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve akciğer filmi ve kemik taraması (kanserin yayılımını değerlendirmek için) yaptırmanızı isteyebilir.
Tanıda zorda kalınan hastalarda (özellikle apse ve böbrek enfeksiyonu ayrımını yapabilmek için) bazen kitleden biyopsi yapılması gerekebilmektedir.
Böbrek Kitleleri Nasıl Tedavi Edilir?
Böbrek kitlelerinin tedavisinde amaç tüm kitleyi çıkartırken mümkün olan her durumda da böbreği korumaktır. Özellikle tek böbrekli hastalarda ya da eşlik eden böbrek hastalığı olan hastalarda daha da önem kazanmaktadır.
Eğer genel sağlık durumunuz ameliyat olmanıza engel ise ve saptanan kitle çok küçükse takip ya da kitlenin ameliyat dışı yöntemlerle tedavisi önerilebilir. Eğer doktorunuz size ameliyat önerdiyse bu sadece kitlenin alındığı (parsiyel nefrektomi) ya da tüm böbreğin alındığı (radikal nefrektomi) bir ameliyat olabilir.
Her iki ameliyat da açık, laparoskopik ya da robotik yöntemlerle yapılabilmektedir. Ameliyat tekniği ve yöntemi ile ilgili olarak lütfen hekiminizden detaylı bilgi isteyiniz.
Ameliyatta dışarı alınan materyal inceleme için patolojiye gönderilir. Patoloji raporunda kitlenin yapısı (kanser ya da değil) ve eğer kanserse bölgesel olarak yayılıp yayılmadığı ortaya konulacaktır.
Ayrıca eğer sadece kitle çıkartıldıysa geride tümör kalıp kalmadığı da patoloji raporunda belirtilecektir. Sonuçlara göre de doktorunuz size bir takip protokolü oluşturacaktır.